Καταρχάς ας ρίξουμε μία ματιά στην έννοια της εξουσίας. Θεωρητικά υπάρχουν η δικαστική, η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία. Είναι χωρισμένες μεταξύ τους σε διαφορετικές αρχές, ώστε να μην υπάρχει συσσώρευση δύναμης σε χέρια λίγων. Σήμερα, η κοινωνία αναγνωρίζει και μία τέταρτη εξουσία, την εξουσία του Τύπου.
Τι είναι όμως πραγματικά εξουσία;
Για να το μελετήσουμε αυτό θα πρέπει να δούμε από πού προέρχεται η εξουσία, τι προσφέρει και πώς εκφράζεται.
Το γεγονός ότι οι τρεις εξουσίες διανέμονται για την προστασία της δημοκρατίας από την μαζική συγκέντρωση δύναμης, προτείνει ότι η κατοχή της εξουσίας δίνει δύναμη στον κάτοχό της.
Ταυτόχρονα όμως η αναγνώριση του Τύπου σαν εξουσία δείχνει ότι η εξουσία μπορεί να προέρχεται από την ύπαρξη δύναμης. Και όντως, αν μελετήσουμε τις τρεις αναγνωρισμένες εξουσίες θα δούμε ότι η δύναμή τους προέρχεται από τον λαό που τις υποστηρίζει, από τους στρατιώτες που την απαρτίζουν κτλ. Αντίθετα ο Τύπος και τα Μ.Μ.Ε αντλούν την δύναμή τους από την ικανότητα να επηρεάζουν τις απόψεις των πολιτών, μέσω της κατεύθυνσης των πληροφοριών.
Δηλαδή η εξουσία είναι μία έκφραση της δύναμης που γίνεται αποδεκτή με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Και αυτή η αποδοχή της δύναμης παρέχει με την σειρά της μια άλλου είδους δύναμη, μία σταθερή δύναμη που όμως πλέον δεν χρειάζεται να αποδεικνύεται κάθε φορά. Θα έλεγα ότι η εξουσία είναι κάτι σαν νόμισμα της δύναμης δηλαδή.
Δεν είναι όμως ρεαλιστικό να στηρίζει κανείς ότι αυτές οι 4 εξουσίες είναι και οι μόνες που υπάρχουν. Σίγουρα υπάρχουν και πιο ανίσχυρες εξουσίες -όπως θα ήταν και ο Τύπος πριν γίνει μεγάλη εξουσία. Υπάρχει δηλαδή μία διάκριση των εξουσιών ανάλογα με την δύναμή τους. Και μία επικίνδυνη απαξία για όλες τις κατώτερες εξουσίες και δυνάμεις.
Μία πιο ορθολογική διάκριση των εξουσιών θα ήταν με βάση την πηγή της δύναμής τους, βάση των ατόμων που χειρίζονται αυτήν την δύναμη, βάση αυτών που επωφελούνται από την άσκηση της δύναμης και βάση των πεδίων στα οποία στηρίζεται η κάθε δύναμη.
Για παράδειγμα η εκτελεστική εξουσία. Η δύναμή της προέρχεται από την ανάγκη συντονισμού και προστασίας των πολιτών, οι οποίοι την θέσπισαν. Μπορεί να έχει όπλα και αριθμητική υπεροχή απέναντι σε άλλες ομάδες πολιτών, άλλα η γενική αποδοχή είναι αυτή που την καθιερώνει σαν εξουσία.
Η δύναμη των Μ.Μ.Ε. προέρχεται από την ανάγκη των πολιτών για πληροφόρηση. Διευθύνεται από ιδιώτες και από την συνείδηση των δημοσιογράφων. Οι ιδιώτες και οι πελάτες τους και οι πολίτες επωφελούνται από αυτήν. Στηρίζεται στην κατεύθυνση των πληροφοριών προς τους πολίτες, και τον τρόπο κατεύθυνσης τους.
Άλλα παραδείγματα εξουσίας...
Η ΑΔΕΔΥ υπάρχει λόγω της θέλησης μέρους των πολιτών να διεκδικήσουν τα επαγγελματικά τους συμφέροντα. Η δύναμή της προέρχεται από την ικανότητα των συγκεκριμένων ατόμων που βρίσκονται σε σημαντικά πόστα να σταματήσουν να δουλεύουν, παραλύοντας τα πάντα.
Οι κουκουλοφόροι. Μπορεί να μην είναι "εξουσία" αλλά έχουν δύναμη, και διεκδικούν εξουσία. Η δύναμή τους πηγάζει από τον φόβο των πολιτών (όποιοι και αν είναι οι σκοποί τους). Άγνωστο ποιοι χειρίζονται αυτή την δύναμη.
Ο πολίτης. Η βάση της βάσης, η μονάδα μέτρησης. Ο καθένας έχει δικά του κίνητρα. Έχει ελάχιστη εξουσία μόνος του.
Πιστεύω ότι με μία τέτοια διάκριση ο ρόλος της κάθε οργάνωσης και του καθενός γίνεται ξεκάθαρος. Το να διαχωρίζουμε τις εξουσίες ανάλογα με το συμφέρον μας είναι συμφεροντολογικό. Επίσης το κλασσικό η "εξουσία διαφθείρει" αποκτά κάποια γενικότερη εφαρμογή.
